Χαϊκού για τον Λάβκραφτ

Πέντε χαϊκού για τον Χάουαρντ

Η έκδοσημε τα χαϊκού

       Στα πλαίσια των Βραβείων Larry Niven και Valles Marineris (αφιερωμένο στην “κατάκτηση” του Άρη) για το 2014, των εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές, συμμετείχα με πέντε χαϊκού εμπνευσμένα από τον H.P.L. Τα χαϊκού αυτά δημοσιεύτηκαν στις 22.8.2015 στην ιστοσελίδα των Εκδόσεων με αφορμή την 125η επέτειο της γέννησης του συγγραφέα. Άλλα εικοσιπέντε χαϊκού είχα την τιμή να δημοσιευτούν στην εξαιρετικά καλαίσθητη έκδοση “Valles Marineris” το 2014, αφιερωμένη στην εξερεύνηση και μελλοντική αποίκηση του Άρη. Στείλτε μας και εσείς χαϊκού εμπνευσμένα από το έργο ή τη ζωή του H.P.L. για να τα δημοσιεύσουμε. 

Προς τιμήν του πρωτοπόρου Howard Phillips Lovecraft

Περίμεναν εκεί

οι Μεγάλοι Παλαιοί

από τη Γη την τροφή.

  Όνειρο Λάβκραφτ

        μυαλά ταξιδεύουν

       άχρηστα σκάφη.

    As Lovecraft said

    you can travel to the stars

     without leaving bed.

Lovecraft suggest

to call “Dreamquest”

our new spaceship.

In Lovecraft trust

   to guide us to the stars

he was in Mars.

Ακόμη ένα ποίημα για την επέτειο

Μια δυστοπία

     Ακόμη ένα ποίημα αφιερωμένο στον H.P.L. με την ευκαιρία της επετείου της γέννησης του (20.8.1890) και εμπνευσμένο από το άρθρο ενός περιοδικού αναζήτησης της Θεσσαλονίκης με θέμα τη λατρεία του Κθούλου στην πόλη!!!  Το ποίημα δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα των εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές του συγγραφέα Γιώργου Σωτήρχου στις 22 Αυγούστου 2015 με τις φωτογραφίες μου από την καλλιτεχνική εγκατάσταση στην Αρχαία Αγορά της Θεσσαλονίκης στα πλαίσια της 5^ης Μπιεννάλε. Τον ευχαριστώ και πάλι.

 Στην οροφή του τρούλου

Σαν τον Παρείσακτο (1), ένοιωσα σαν βγήκα κάποιο βράδυ

από του Αϊ  Δημήτρη την κρύπτη,

σε ανίερο πτωματοφάγο γλέντι, γοητευμένος από ένα γυναικείο χάδι,

καλεσμένος κάποιων φοιτητών στη φρίκη.

Στην εβδομαδιαία συνάντηση των θρησκευτών,

γνωστή μεταξύ τους ως Κόκκινη Τρίτη.

Ο ιερέας ανέλαβε να με μυήσει,

σε μια ιστορία της πόλης, σε ελάχιστους γνωστή.

Μέσα στον αστικό ιστό μου έδειξε μια οργιώδη φύση,

και πως έχει ήδη τη Θεσσαλονίκη κατακτήσει,

μια αλλόκοσμη, αποτρόπαιη φυλή.

Η πόλη μας, μου είπαν, πως είναι τρύπια,

όχι, μην νομίζετε, τίποτε, ακόμη, δεν ήπια.

Και πως τώρα, που άνοιξαν οι πόρτες,

με της τεχνολογίας το κλειδί,

κάποιες απόκοσμες ακούστηκαν νότες

και κάποιοι, ως ο Πίκμαν (2)

καλλιτέχνες σε άγνωστες γκαλερί,

ευαίσθητοι, όπως είναι στων ονείρων τα μηνύματα,

φρικώδη πλάσματα ζωγράφισαν και

στριγκλά τραγούδησαν ποιήματα.

Σαν τρελοί πλέον τριγυρνούν στης Ευαγγελίστριας τα μνήματα.

Οι κάτοικοι της πόλης πια, δεν περνάνε απ’ την Καμάρα,

χωρίς τρομάρα,

φοβούμενοι τα όντα

που ξεπηδήσαν απ’ τη Ροτόντα.

Και εγώ ως λάτρης των Παλαιών και του Μεγάλου Κθούλου,

ένας, από τους πολλούς (ποιος να το πίστευε), που έκρυβε αυτή η πόλη,

το αίμα αθώων ξένων φοιτητών, τα ασέληνα βράδια πίνω

στο ερειπωμένο πλέον Ναυαρίνο.

Από την τρύπα του Μετρό που κατάπιε την πόλη,

αναδύθηκε ο Μέγας Κθούλου.

Και εμείς καλώντας όλους τους Παλαιούς Θεούς,

Ύμνους ας αναπέμψουμε, πιστοί μου, τρομακτικούς

υπό τη σκέπη της Αγιάς Σοφιάς,

στην εκκλησία ενός νεκρού πλέον θεού,

στης ιστορίας του ανθρώπου της εσχατιάς,

πλοκάμια κρέμονται απ’ την οροφή του τρούλου.

Θεσσαλονίκη, 8/7/2015

Σημειώσεις:
1. O Παρείσακτος (The Outsider), διήγημα του Phillips Lovecraft γραμμένο το 1921. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Weird Tales τον Απρίλιο 1926.
2. Το Μοντέλο του Πίκμαν (Picman’s Model), διήγημα του H.P.L. γραμμένο το 1926. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Weird Tales τον Οκτώβριο του 1927. 

Σε ευχαριστούμε Χάουαρντ

Ποίημα για την επέτειο της γέννησης του Howard Phillips Lovecraft (20 Αυγούστου 1890)

    

Ο Lovecraft πυγμαχεί!!!

Με αφορμή τα 125^α γενέθλια του Howard Phillips Lovecraft (γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου του 1890), αφιερώνω στον «Προμηθέα» της Φανταστικής Λογοτεχνίας ένα ποιητικό πόνημά μου εμπνευσμένο από μια άλλη ενασχόλησή μου, τον Αθλητισμό και ιδιαιτέρως την Πυγμαχία και φυσικά τη σχέση του Lovecraft με αυτή.    

Ο Λάβκραφτ(1)  στο ρινγκ

Μια μόνο βρήκα στο έργο του αναφορά,

στον Επαναβιωτή (2),

για κάποιον νέγρο αθλητή,

μια πυγμάχου περιγραφή εξαιρετική.

Ο ήρωας του μπόρεσε να τον επαναφέρει στη ζωή,

με ένα πείραμα αποτυχημένο,

που του χάρισε βίο στοιχειωμένο.

Κι’ όμως, ακόμη κι’ αν ο Χάουαρντ,

δεν ήταν της άθλησης θιασώτης,

και η κράση του η ασθενική του

επέτρεπε μόνο να πεζοπορεί,

δεν ήταν γι’ αυτό της αγάπης του σώματος εξωμότης,

αντίθετα με τον συνονοματό του συγγραφέα φίλο (3),

που του άρεσε να πυγμαχεί και να παίζει ξύλο.

Όλο του το έργο είναι ένας μάχης στίβος,

όπου όλοι του οι ήρωες είναι ένας, ο Άνθρωπος.

Με τερατώδεις μάχεται δυνάμεις,

για να σωθεί το είδος.

Με σώμα και μυαλό χωρίς περιγραφή,

μα που η γλώσσα του αντικαθιστά στην αφή.

Αυτή ήταν του Λάβκραφτ η παρακαταθήκη και η ευχή,

τον κόσμο του ο Άνθρωπος υπερασπιζόμενος,

απέναντι στην άβυσσο, αιώνια να πυγμαχεί.

Γιάννης Μπαχάς

Θεσσαλονίκη, 21/6/2015

     

     Σημειώσεις:

Ο R.E.H. πυγμαχεί.

     1. Howard Phillips Lovecraft: Αμερικάνος συγγραφέας (1890-1936). Πρωτοπόρος    και μάστορας του κοσμικού τρόμου και της επιστημονικής φαντασίας.

2   2.  Ο Επαναβιωτής (The Reanimator): Τίτλος διάσημου διηγήματος του H.P.L.       Δημοσιεύτηκε το 1921-1922 στο Home Brew Vol.1.

     3.   Robert Edward Howard: Αμερικανός συγγραφέας (1906-1937) τεχνίτης της ηρωϊκής φαντασίας και του κοσμικού τρόμου. Δημιουργός του κινηματογραφικού Κόναν. Αλληλογράφος και φίλος του H.PL. Ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και την πυγμαχία. Αυτοκτόνησε συντετριμμένος από τον θάνατο της μητέρας του. 

         Το ποίημα δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην ιστοσελίδα των Εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές του φίλου συγγραφέα Γιώργου Σωτήρχου στις  22 Αυγούστου 2015. Τον ευχαριστώ θερμά για την δημοσίευση.   

First time we made Love(craft)

Η πρώτη μας φορά

«Αν και το βάλσαμο της λησμονιάς μου χάρισε τη γαλήνη, θα ξέρω για πάντα ότι δεν είμαι παρά ένας παρείσακτος, ένας ξένος σε τούτο τον αιώνα και ανεπιθύμητος ανάμεσα σε εκείνους που εξακολουθούν να είναι άνθρωποι» (H.P.L. “The Outsider”)  

       

        Με την ευκαιρία της γενέθλιας ημέρας του Howard Phillips Lovecraft (γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου 1890) το ιστολόγιο μας ως ελάχιστη ένδειξη ευγνωμοσύνης για την προσφορά του στη Λογοτεχνία του Φανταστικού, δημοσιεύουμε ένα επετειακό αφιέρωμα με τίτλο «First time we made Lov(craft)». Η εμπειρία της πρώτης επαφής με το έργο του Λάβκραφτ εντυπώθηκε μέσα στον καθένα από εμάς με έναν ιδιαίτερο τρόπο που δεν μπορούμε να ξεχάσουμε.

        Στο πρώτο αυτό κείμενο, παραθέτουμε την εμπειρία δύο Ελλήνων συγγραφέων όπως την κατέγραψαν σε έργα τους. Ο εξαιρετικός μεταφραστής και ερευνητής Γιώργος Μπαλάνος και ο Θεσσαλονικιός συγγραφέας και ερευνητής του Παράξενου  Παντελής Γιαννουλάκης, θυμούνται με θαυμαστή ενάργεια και περιγράφουν με γλαφυρότητα την πρώτη φορά που ανακάλυψαν κάποιο βιβλίο με διηγήματα του Λάβκραφτ. Με σεμνότητα, επιτρέψτε μου να προσθέσω και εγώ τη δική μου πρώτη εμπειρία επαφής με το έργο του. Περιμένουμε τις δικές σας αναμνήσεις από τη γνωριμία με το έργο του για να τις δημοσιεύσουμε αλογόκριτες, ως δικό μας δώρο γενεθλίων σε αυτόν που μας έκανε δώρο, ως άλλος Προμηθέας, την πρώτη σπίθα που άναψε τη φαντασία μας.      

Γιώργος Μπαλάνος «Στη σκιά του Κθούλου» (Locus-7, 1998)

Γιώργος Μπαλάνος

        Ο Μπαλάνος θυμάται πως: «Η πρώτη μου «γνωριμία» με τον Χάουαρντ Φίλλλιπς Λάβκραφτ ήταν για μένα μια αποκάλυψη. Το πρώτο του διήγημα το βρήκα τυχαία πριν πολλά χρόνια , όταν ήμουν μαθητής ακόμη, σ’ ένα παλαιοβιβλιοπωλείο, την ίδια περίοδο που είχαμε αρχίσει κάποια περίεργα πειράματα στη συνοικία της Πλάκας με μια παρέα αλλοδαπών. Ήταν το διήγημα «Σελεφαϊς» σ’ ένα κιτρινισμένο τεύχος του περιοδικού Weird Tales του 1939. Ήταν ένα μικρό διήγημα, μόλις τέσσερεις σελίδες του περιοδικού, και ως τότε δεν είχα ακούσει καν το όνομα του συγγραφέα ο οποίος άλλωστε, είχε πεθάνει κάμποσα χρόνια πριν γεννηθώ. Και ωστόσο ήταν ένα σοκ για μένα. Η πρώτη ίσως εντύπωση ήταν ότι ήξερα για τι πράγμα μιλούσε-ή μάλλον υπονοούσε –ο συγγραφέας πέρα από αυτά καθεαυτά τα λόγια και τις φράσεις που εμπεριέχονταν στο διήγημα. Ήταν στ’ αλήθεια ένα παράξενο συναίσθημα»

      

Παντελής Γιαννουλάκης «Ταξίδι στη μοναξιά του χρόνου» (Αρχέτυπο, 1999)

       

Παντελής Γιαννουλάκης

Ο Γιαννουλάκης θυμάται πως: «Σ’ αυτό το σημείο νιώθω την υποχρέωση να εξομολογηθώ στον αναγνώστη μου ότι Το Κυνηγόσκυλο ήταν το πρώτο γραπτό του Λάβκραφτ που διάβασα, μεταφρασμένο στη συλλογή του Γιώργου Μπαλάνου Διηγήματα Τρόμου (εκδ. Σελεφαϊς, Ράπτης, Ωρόρα), κάπου γύρω στο 1981, κι από τότε άρχισε η αγάπη μου για το έργο του Λάβκραφτ και μια πολύχρονη αλυσιδωτή αντίδραση που οδήγησε στο βιβλίο που κρατάς στα χέρια σου. Το Κυνηγόσκυλο ήταν το πρώτο διήγημα του Λάβκραφτ που μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Γιώργο Μπαλάνο. Προσωπικά όμως, μπορώ να περηφανευτώ και για μια δικιά μου πρωτιά. Το πρώτο άρθρο για τον Λάβκραφτ σε ελληνικό περιοδικό ήταν δικό μου, στο τεύχος 29 (Ιανουάριος 1987) του περιοδικού Ανεξήγητο, και μάλιστα είχε τον τίτλο του βιβλίου που διαβάζεις αυτή τη στιγμή: Χ.Φ. Λάβκραφτ, Ταξίδι στη Μοναξιά του Χρόνου….».  

Η δική μου «πρώτη φορά»

«Όταν συνάντησα τον τρόμο, ήμουν ολομόναχος, και μέχρι τώρα δεν είπα τίποτε σε κανέναν. Δεν μπορώ να σταματήσω τους άλλους να σκάβουν προς την κατεύθυνση του, αλλά η τύχη τους και ο άνεμος που μετατοπίζει την άμμο των ερήμων τους γλίτωσε, μέχρι στιγμής, από το ανακαλύψουν. Τώρα, ήρθε η ώρα να καταθέσω μια ξεκάθαρη δήλωση για όλα αυτά, όχι μόνο χάρη της δικής μου διανοητικής ισορροπίας, αλλά για να προειδοποιήσω αυτούς που είναι σαν κι εμένα που θα τη διαβάσουν με σοβαρότητα…..» («Η Σκιά έξω από το Χρόνο», The Shadow out of Time, 1934).

Μανώλης Φάμελος

        Το 1988 είχα την ευκαιρία να γνωρίσω τον καλλιτέχνη και τραγουδοποιό Μανώλη Φάμελο, ο οποίος και μου χάρισε την έκδοση της Ωρόρα με τη συλλογή διηγημάτων «7 παράξενα διηγήματα» σε μετάφραση του Γιώργου Μπαλάνου. Ανάμεσα στα επτά συγκλονιστικά  διηγήματα, βρίσκεται και «Ο παρείσακτος» (the Outsider,1921) αλλά και διηγήματα όπως το «Φυλακισμένος με τους Φαραώ» (Imprisoned with the Pharaohs, 1924) τα οποία δύσκολα βρήκα σε άλλες συλλογές αργότερα. Ο Μανώλης Φάμελος, φίλος και συμμαθητής μου στα Αγγλικά και μετέπειτα για ένα μικρό χρονικό διάστημα συμπαίκτης μου στη χειροσφαίριση (που την άφησε για να μην κόψει, τα απαραίτητα στην κιθάρα, νύχια του) ήταν αυτός που με «έριξε» στον Λάβκραφτ . Αργότερα συνάντησα το ίδιο εξώφυλλο στο έργο του Λιακόπουλου «Υποταγή συνειδήσεων» (και με ενόχλησε η επιλογή του ίδιου εξωφύλλου).

Ποίηση του H.P.L.

        Όπως προφήτευσε ο Φάμελος «κόλλησα» έκτοτε και άρχισα να συγκεντρώνω και να μελετώ όλα τα έργα του H.P.L. που κυκλοφορούν στα Ελληνικά και αργότερα και εκδόσεις έργων του, βιογραφίες και μελέτες για αυτόν στα Αγγλικά. Στη συνέχεια επεκτάθηκα στη μελέτη και τη συλλογή των έργων και άλλων συγγραφέων που εμπνεύστηκαν από το έργο του Χάουαρντ. Ο δε Παντελής Γιαννουλάκης μου χάρισε τους πρώτους τόμους των εκδόσεων του, τότε Terra Nova με διηγήματα του ίδιου και συγγραφέων του κύκλου του, αφιερωμένους στον H.P.L. σε μια εκτενή συζήτηση που είχαμε περίπου στην αρχή της συγγραφικής και ερευνητικήςε του πορείας στο «άνδρο» του στην περιοχή Φαλήρου (στη στοά του Ράδιο Σίτυ όπου ξεκίνησαν οι εκδόσεις).          

Βιογραφία του H.P.L.

        Να γνωστοποιήσω στον Παντελή πως και εγώ συγκαταλέγομαι στους κατόχους του τρίτου τόμου της αλληλογραφίας του H.P.L. από τις εκδόσεις Arkham House, μαζί του φυσικά όπως δικαίως περηφανεύεται (όχι όμως ως ο μοναδικός).  

       Από εκεί και πέρα χάρισα σε πολλούς φίλους, χαιρέκακα τρίβοντας τα χέρια μου, το ίδιο βιβλίο σαν «έμπορος» που είναι σίγουρος πως αυτή η πρώτη δωρεάν «δόση» θα τους έκανε να αναζητήσουν και άλλες σφίγγοντας τους δεσμούς φιλίας μας με κοινό ενδιαφέρον την αγάπη μας για το έργο του. Περιμένω τις δικές σας εμπειρίες στο lovecrafttheoutsider@gmail.com   

 Γιάννης Μπαχάς